Egeli bilim ekibinin yenilikçi projesine TÜBİTAK'tan destek

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday’ın yürütücülüğünü yaptığı “Ay ve Mars Regolit Simülantlarının Ekstremofit Öncül Bitkiler Kullanılarak Tarıma Elverişli Hale Getirilmesi ve Regolit Simülantlarında Yetiştirilen Bitkilerde Gerilim Karşılıklarıyla Bağlantılı Sinyal Yolaklarının Araştırılması” başlıklı proje Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)  “1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı” kapsamında desteklenmeye uygun bulundu.

Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday’ı ve grubunu makamında ağırlayarak başarılarından ötürü tebrik etti. Ege Üniversitesinde proje üretme seferberliğinin devam ettiğini vurgulayan Rektör Prof. Dr. Necdet Budak, “Üniversitemiz bilim insanları ülkemizin gayeleri doğrultusunda projeler hazırlamaya devam ediyorlar. Fen Fakültemiz öğretim üyesi Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday’ın yürütücülüğünü yaptığı ve  multidisipliner araştırma grubu tarafından hazırlanan proje TÜBİTAK’tan takviye almaya hak kazandı. Takımımızı tebrik ediyor muvaffakiyetlerinin devamını diliyorum. Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday hocamız daha evvel ‘Ekstrem Halofit olan Schrenkiella parvula’nın Tuz Gerilimine Verdiği Karşılıkların Uzay Ortamında Araştırılması- EXTREMOPHYTE’ projenin yürütücülüğünü yapmış ve bu proje  Türkiye’nin beşerli birinci uzay bilim misyonu kapsamında uzaya giden Alper Gezeravcı’nın gerçekleştirdiği 13 deneyden birine mevzu olmuştu.  Ege Üniversitesi olarak ülkemizin Ulusal Uzay Programı ve Türkiye Yüzyılı amaçları doğrultusunda yenilikçi bir anlayışla bilim üretmeye devam edeceğiz” diye konuştu.

Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday, “Ay ve Mars’ta kurulacak beşerli uzay kolonilerinde birinci gayelerden biri, bitkisel üretimin gerçekleştirilmesi ile hem su ve oksijen üzere hudutlu kaynakların yenilenebilmesi hem de besin üretilmesidir. Dünyadan taşınabilecek malzeme ölçüsünün fırlatma araçlarının kapasiteleri ile sonlandırılmış olması ve bu taşımanın ekonomik yükü nedeniyle Ay ve Mars regolitlerinde (Dünya'daki toprak eşleniği) bitki yetiştirilmesine gereksinim duyulmaktadır. Regolitlerde bitki büyümesi için gereksinim duyulan kimi besin elementleri bulunmasına rağmen, yüksek konsantrasyonlarda ağır metaller ve çeşitli tuzlarda bulunmaktadır. Uzay kolonilerinde sürdürülebilir halde bitkisel üretimin gerçekleştirilmesi için Ay ya da Mars regolitlerinin fiziki ve kimyasal özelliklerinin güzelleştirilmesi bir öteki deyişle regolitlerin ıslah edilmesi gerekmektedir. Projemiz kapsamında besin elementince yoksul olan Ay ve Mars toprak gibisi regolitlerinde ekstrem öncül bitki yetiştirilmesi ve tekrar regolite karıştırılması sonucunda organik maddece zenginleşmiş olan regolitlerde domates bitkisinin verimli bir formda yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu gayeyle ilgili moleküler düzeneklerin aydınlatılması hedeflenmiştir.  Son olarak regolit simülantlarında yetiştirilen domates bitkisinde, bitki besin elementi eksikliği şartlarında sinyal vazifesi olan sistemlerin aydınlatılmasını içeren bütüncül bir yaklaşım ile regolitlerde bitki yetiştirme kapasitesinin arttırılması istikametinde bilgilerin literatürde birinci sefer olarak elde edilmesi planlanmaktadır” dedi.

Yürütücülüğünü Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday’ın yaptığı projede Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Barış Uzilday, Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Kısmı öğretim elemanı Araş. Gör. Dr. Tansel Kaygısız Aşçıoğul araştırmacı olarak misyon alıyor.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı