Gripten Korunmanın En Güçlü Yolu: Aşı
09.10.2024 - Çarşamba 11:00İnfluenza yaş ve ek hastalık durumuna bağlı olarak bilhassa hastaneye yatışa hatta mevte dahi neden olabilecek viral bir hastalıktır. H1N1 domuz gribi olarak isimlendirilen ve en çok hastalığa neden olan virüs tipidir. Her grip döneminde milyonlarca kişi hastalığa yakalanmakta, önemli iş gücü kaybına uğramakta, yüzbinlerce insan hastaneye yatırılmakta, onbinlerce insan influenza ve komplikasyonları nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Grip virüsü damlacık, aerosol ve temas ile bulaşabilmektedir. Bilhassa kapalı ortamda bulaş ihtimali artmaktadır. Covid-19 pandemisi nedeniyle kullandığımız maske, aralık ve hijyen tedbirleri grip virüsü için de esirgeyicidir. Son yüzyılda grip virüsüne bağlı dünyada 4 pandemi meydana gelmiştir.
Domuz gribinde aşağıdaki semptomlar görülmektedir.
- Boğaz Ağrısı
- Baş Ağrısı
- Ateş Yüksekliği
- Yaygın Beden Ağrısı (Kas-Eklem-Kemik Ağrıları)
- Burun Akıntısı
- Öksürük
- Nefes Darlığı
- Kusma, İshal
Grip aşılarının hastalığın ortaya çıkmasının azalması, hastaneye yatış ve mevt oranlarının azalmasının yanında öteki insanlara hastalığın bulaşının azalması üzere birçok yararı vardır. Grip aşısının yapılmasından iki hafta sonra gözetici antikorlar oluşur.
Özellikle 65 yaşın üzerinde, astım, KOAH, Diabetes mellitus(şeker hastalığı), Kalp yetersizliği, İnme, Gebelik ve lohusalık, HIV/AIDS, Kanser hastalığı, kronik böbrek yetersizliği, bağışıklık sistemi baskılayan ilaç kullanımı, morbid obezite ve huzurevi/bakımevinde yaşayanlar şahıslarda hastalık daha sık ve ağır geçmektedir. 6 ay-18 yaş ortasında olan ve uzun periyodik aspirin tedavisi alan çocuk ve adolesanlarda her grip dönemi aşılanmalıdırlar. Üstte belirtilen hastalığı olan hastaların her yıl Eylül-Ekim aylarında aşılanmaları önerilmektedir. Ülkü olarak herkes Ekim ayının sonuna kadar aşılanmalıdır. İki nedenle grip aşıları her yıl tekrarlanmalıdır. Birincisi aşıya bağlı hami antikorlar aylar içinde azalır. İkinci olarak da her yıl grip virüsü biçim değiştirdiği için, yeni aşıların bileşimi her yıl en yaygın virüsler için yine düzenlenir.
Grip aşıları genel olarak burun yoluyla uygulanan canlı aşılar ve parenteral yolla uygulanan inaktif aşılar olarak ikiye ayrılır. Gebelik ve bağışıklık yetersizliği olan durumlarda canlı aşı uygulanmamalıdır.
İnaktif (cansız) grip aşıları bu küme hastalarda tercih edilmelidir.
- Grip aşısı, grip hastalığına yakalanma ihtimalinizi azaltır.
- Grip aşısının, aşı olan fakat tekrar de hasta olan bireylerde hastalığın şiddetini azalttığı çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir.
- Grip aşısı, griple bağlı hastaneye yatış riskini azaltır.
- Grip aşısı, muhakkak kronik sıhhat sorunlarına sahip şahıslar için değerli bir önleyici araçtır.
- Grip aşısı, hamilelik sırasında ve sonrasında gebe şahısların korunmasına yardımcı olur.
- Aşı olmak, bebekler ve küçük çocuklar, yaşlılar ve makul kronik sıhhat sıkıntıları olan bireyler üzere önemli grip hastalığına karşı daha savunmasız olanlar da dahil olmak üzere etrafınızdaki insanları da koruyabilir.
Grip aşısının en sık karşılaşılan yan tesirlerini Doç. Dr. Servet Öztürk şu formda sıraladı;
- Aşının yapıldığı yerde ağrı, kızarıklık ve/veya şişlik
- Baş ağrısı (düşük dereceli)
- Ateş
- Kas ağrıları
- Mide bulantısı
- Halsizlik
Aşılanmayan ve hastalık semptomları olan hastaların erken teşhisi hayli değerlidir. Zira Grip virüsü bilhassa teneffüs yolu enfeksiyonlarına neden olan virüsler ortasında antiviral tedavisi olan az virüslerden birisidir. Semptomlar başlamasından sonraki 48 saat içerisinde başlanan tedaviler ile hastalık mühleti kısalmakta, hastaneye yatış ihtimali azalmaktadır.
Akdeniz diyeti ile beslenin, kalabalık kapalı ortamlardan mümkün olduğunca uzak durun, erişkin yaş aşılamaları için hekiminize başvurmayı unutmayın.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı