Meme kanseri riskini artıran 15 etken
09.10.2024 - Çarşamba 16:00Meme kanseri, Türkiye'de bayanlarda en sık görülen kanser tipi. Bayan kanserlerinin yaklaşık yüzde 25-30'unu göğüs kanserinin oluşturduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı, Göğüs Sıhhati Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Ali Uğur Emre, “Meme kanseri ekseriyetle 50 yaş üzeri bayanlarda daha sık görülmekle birlikte, Türkiye'de göğüs kanseri teşhisi konan hastaların kıymetli bir kısmı 40-60 yaş aralığında. Lakin genç yaşta da göğüs kanseri hadiselerine rastlanıyor. Bilhassa ailesinde göğüs ve prostat kanseri olanlar sistemli doktor kontrollerini aksatmamalı. Erken teşhis göğüs kanseri tedavisinin muvaffakiyetini artırıyor” dedi.
Her 8 bayandan birinin ömrü boyunca göğüs kanserine yakalanma riski olduğu kestirim ediliyor. Ailede göğüs kanseri öyküsü en değerli risk faktörü olsa da yumurtalık kanseri, rahim kanseri, prostat kanseri yahut pankreas kanseri üzere öbür kanser cinslerinin varlığının da göğüs kanseri riskini artırabildiğini vurgulayan Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı, Göğüs Sıhhati Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Ali Uğur Emre, “Sadece anne tarafına bakılmamalı. Baba tarafından gelen genler de göğüs kanseri için risk oluşturabilir. Prostat kanseri ve göğüs kanseri, genetik yatkınlıklar, bilhassa BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonları aracılığıyla temaslı. Ailede bu iki kanser tipinin görülmesi, genetik test ve nizamlı taramaların değerini artırır. Şayet bir kişi bu mutasyonlara sahipse, her iki kanser çeşidi için de risk altında olabilir ve bu durumun hem erkekler hem de bayanlar için önemli sonuçları olabilir” açıklamasında bulundu.
Prof. Dr. Ali Uğur Emre, göğüs kanseri için esas risk faktörlerini şöyle sıraladı:
Yaş: Yaş ilerledikçe göğüs kanseri riski artar. Bilhassa 50 yaş üzerindeki bayanlarda göğüs kanseri daha sık görülür.
Cinsiyet: Kadınlar, erkeklere oranla çok daha fazla risk altındadır. Lakin erkeklerde de az de olsa göğüs kanseri görülebilir.
Ailede göğüs kanseri hikayesi: Ailede, bilhassa anne, kız kardeş yahut kız çocuğu üzere yakın akrabalarda göğüs kanseri hikayesi olması riski artırır. Bu bilhassa birinci derece akrabalarda (anne, kız kardeş) göğüs kanseri 50 yaşından evvel ortaya çıkmışsa daha barizdir.
Genetik faktörler: BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonları üzere belli genetik değişikliklere sahip bireyler göğüs kanseri açısından yüksek risk altındadır. Bu genler mutasyona uğradığında, göğüs ve yumurtalık kanseri riski artar.
Kişisel kanser geçmişi: Daha evvel bir göğüste meme kanseri geçiren şahısların, öteki göğüste yahut tıpkı göğüste tekrar kanser geliştirme riski artar.
Yoğun göğüs dokusu: Yoğun göğüs dokusuna sahip olan bayanlarda, göğüs kanseri riski daha yüksektir. Ağır göğüs dokusu, mamografide kanseri tespit etmeyi de zorlaştırabilir.
Hormon tedavisi: Menopoz sonrası hormon tedavisi, bilhassa östrojen ve progesteron içeren hormon tedavisi, göğüs kanseri riskini artırabilir. Doğum denetim haplarının göğüs kanserine neden olduğu doğrulanmamışsa da uzun müddetli kullanımda riski az da olsa artırabilir.
Erken adet ve geç menopoz: Erken yaşta adet görmek (12 yaşından önce) yahut geç menopoza girmek (55 yaşından sonra) göğüs kanseri riskini artırır. Bu durum, östrojen hormonuna daha uzun mühlet maruz kalma ile bağlıdır.
Geç yaşta birinci doğum ve çocuk sahibi olmama: İlk doğumu 30 yaşından sonra yapmak yahut hiç çocuk sahibi olmamak göğüs kanseri riskini artıran faktörlerdendir.
Radyasyon maruziyeti: Özellikle genç yaşlarda göğüs bölgesine radyasyon tedavisi görmek (örneğin, öbür bir kanser tipi için) göğüs kanseri riskini artırabilir.
Obezite: Özellikle menopoz sonrası bayanlarda obezite, göğüs kanseri riskini artıran bir faktördür. Yağ dokusu östrojen üretimini artırarak riski yükseltebilir.
Fiziksel aktivite eksikliği: Düzenli idman yapmayan bayanlar, etkin olanlara kıyasla daha yüksek göğüs kanseri riski taşır.
Sigara: Sigara içmek, bilhassa genç yaşlarda sigara kullanımına başlamak, göğüs kanseri riskini artırabilir.
Diyet ve beslenme: Yüksek yağlı diyetler ve işlenmiş besinler tüketmek göğüs kanseri riskini artırabilir. Sağlıklı bir diyetle beslenme, bu riski azaltabilir.
Emzirme: Emzirmek, bilhassa uzun mühlet emzirmek, göğüs kanseri riskini azaltabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı